GABA - "Vũ khí mới" trong cuộc chiến chống nghiện rượu

Nguồn tài liệu tham khảo:

• Matteo di Volo et al, Dynamical ventral tegmental area circuit mechanisms of alcohol-dependent dopamine release, European Journal of Neuroscience (2018).

Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế Việt Nam, chứng nghiện rượu gây ra ít nhất 40.000 trường hợp tử vong hàng năm, chiếm trên 7% tổng số ca tử vong trong nước.

Tại hội nghị, các chuyên gia đến từ Cục Y tế dự phòng, Tổ chức Y tế thế giới và Tổ chức HealthBridge đều trình bày sự lo ngại về tình trạng gia tăng sử dụng rượu bia tại Việt Nam, đặc biệt ở giới trẻ.

Rượu bia không chỉ gây ra ít nhất 30 loại bệnh và chấn thương trực tiếp, mà còn góp phần tạo điều kiện cho ít nhất 200 loại bệnh khác phát triển. Các nhà khoa học tại Trường Kinh tế Cao cấp, Đại học Indiana và École normale supérieure đã tiến hành nghiên cứu về cách rượu bia ảnh hưởng đến dopamine và tế bào khỏe mạnh ở vùng não trung tâm, có liên quan đến các chất gây nghiện.

Phát hiện bất ngờ rằng tế bào thần kinh có thể đồng giải phóng hai phân tử dẫn truyền thần kinh là dopamine và GABA thông qua một cơ chế chung mang lại sự tiến bộ hơn nữa trong sự hiểu biết của chúng ta về hệ thần kinh

Dopamine là một chất dẫn truyền thần kinh có vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu giữa các tế bào thần kinh. Nó ảnh hưởng đến trung tâm động lực của não, tạo ra sự kỳ vọng về niềm vui từ một hành động cụ thể hoặc cảm giác sảng khoái khi xảy ra sự kiện thú vị. Đặc biệt, rượu bia ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của dopamine và khả năng giải phóng lượng dopamine đột ngột. Điều này có nghĩa là, ngoại trừ việc rượu ảnh hưởng đến cơ sở nào, không thể phản ánh tích cực với nó thông qua cơ chế cố định.

Một điểm đáng chú ý khác về rượu bia là nó ảnh hưởng đến tế bào axit gamma-aminobutyric (GABA) thực hiện chức năng bình thường của chúng, tức là ức chế tế bào giải phóng dopamine. Một mô hình toán học được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại HSE và Đại học Indiana đã giải quyết tương tác của rượu, dopamine và GABA.

Cấu hình hoạt động của mạng lưới ức chế có nghĩa là cách nó hoạt động và tương tác, quyết định tác động của tế bào GABA đối với tế bào dopamine. Theo mô hình tính toán, khi tế bào ức chế hoạt động không đồng bộ, chúng ức chế dopamine. Ngược lại, khi tế bào ức chế hoạt động đồng bộ, tăng cường độ dopamine. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng rượu giúp thay đổi hệ thống mạng ức chế từ trạng thái không đồng bộ.

Trong cuộc chiến chống nghiện rượu không ngừng tiến bộ, một "vũ khí mới" đang được nghiên cứu và áp dụng mạnh mẽ trong việc hỗ trợ người nghiện rượu phục hồi, đó chính là GABA. Việc sử dụng GABA như một "vũ khí" chống nghiện rượu đang được nghiên cứu và thử nghiệm, và đã mang lại những kết quả đáng kể trong công việc giúp người nghiện rượu cai nghiện và duy trì cuộc sống không dùng rượu.

Những con chuột có hành vi giống nghiện rượu có hàm lượng protein vận chuyển GAT-3 trong hạch hạnh nhân của chúng thấp. Điều này dẫn đến lượng chất dẫn truyền thần kinh GABA quá mức trong khoảng trống giữa các tế bào thần kinh.

Cơ chế hoạt động của GABA trong cuộc chiến chống nghiện rượu là gì?

Trước đó, GABA có khả năng làm giảm hoạt động thần kinh, giúp người nghiện rượu giảm căng thẳng, lo lắng và đau đớn sợ hãi. Điều này rất quan trọng trong quá trình cai nghiện, bởi vì một trong những lý do chính khiến người nghiện rượu quay trở lại việc sử dụng rượu là để thoát khỏi những cảm xúc tiêu cực này.

Khớp thần kinh trên: Rượu tăng cường giải phóng GABA từ các đầu cuối tiền synap của cùng một hoặc một tế bào thần kinh trung gian GABAergic khác. 

Khớp thần kinh dưới: Kích hoạt các thụ thể opioid hoặc cannabinoid tiền synap có thể làm giảm sự giải phóng GABA lên tế bào thần kinh trung gian này, dẫn đến tăng tính dễ bị kích thích.

GABA còn giúp cải thiện giấc ngủ. Buồn ngủ là một vấn đề thường gặp ở những người nghiện rượu và nó có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và tâm lý. GABA có khả năng cân bằng chu kỳ giấc ngủ và tạo ra trạng thái thư giãn giấc ngủ, giúp người nghiện rượu có thể ngủ chất lượng hơn.

Ngoài ra, GABA có tác động tích cực đến việc kiểm soát cảm xúc, giúp người nghiện rượu dễ dàng quản lý cảm xúc của họ hơn và tăng khả năng kiểm soát suy nghĩ và hành vi trong các tình huống xã hội có áp lực, giúp họ tránh xa rượu và cuộc sống nghiện ngập.

Một số phương pháp áp dụng GABA trong việc chống nghiện rượu bao gồm việc sử dụng các loại thực phẩm chứa GABA hoặc các loại thuốc được các chuyên gia y tế chỉ định. Ngoài ra, việc kết hợp GABA với các phương pháp trị liệu tâm lý và tập thể như tâm lý học, tư vấn và hỗ trợ từ gia đình và bạn bè cũng có thể tạo ra hiệu quả tốt hơn.

Cuộc chiến chống nghiện rượu đang liên tục phát triển và GABA đã trở thành một vũ khí mới quan trọng trong cuộc chiến này. Sử dụng GABA cùng với các phương pháp trị liệu và hỗ trợ xã hội có thể giúp người nghiện rượu phục hồi và tái sinh cuộc sống một cách hiệu quả hơn.

Khám phá này có thể giúp ích trong việc điều trị chứng nghiện rượu. Boris Gutkin nhà nghiên cứu hàng đầu của Trung tâm Nhận thức và Ra Quyết định HSE, cho biết: “Mô hình của chúng tôi cho thấy rằng tác dụng dược lý có mục tiêu với dopamine là có thể thực hiện được. "Bằng cách ngăn chặn sự đồng bộ hóa của mạng GABA ức chế, chúng ta có thể tác động đến các phản ứng dopamin mà rượu gây ra."

Bột Thập cốc GABA Nông Lâm, sản phẩm được nghiên cứu tại Trường Đại học Nông Lâm TP. HCM. Một sản phẩm dinh dưỡng với nguồn nguyên liệu organic, đảm bảo không có hóa chất hay bất kỳ thuốc trừ sâu nào có thể gây hại cho gan và sức khỏe tổng thể. Đồng thời sản phẩm này còn giữ được đầy đủ từng dưỡng chất trong từng loại hạt, đậu cung cấp nguồn dinh dưỡng quý báu cho cơ thể.

Với hàm lượng GABA cao Bột dinh dưỡng Thập cốc GABA Nông Lâm không chỉ đơn thuần là một phần của chế độ ăn uống hàng ngày mà còn giúp giảm căng thẳng, stress là một phần quan trọng tác động tích cực đến việc kiểm soát cảm xúc, giúp người nghiện rượu dễ dàng quản lý cảm xúc, tăng khả năng kiểm soát suy nghĩ, hành vi trong các tình huống áp lực, giúp họ tránh xa rượu và cuộc sống nghiện ngập.

Nhật Thanh

Bài viết tham khảo:

• Vai trò, chức năng của GABA trong việc kiểm soát nội tiết tố của sinh dục nam
• Những công dụng không ngờ của mè đen
• Vai trò của GABA
• Bột thập cốc cho người bận rộn