Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue lây truyền qua vết muỗi đốt. Đây là một bệnh truyền nhiễm cấp tính có thể gây nguy hiểm cho người bệnh nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Trong những ngày gần đây, số bệnh nhân mắc sốt xuất huyết ở nước ta gia tăng nhanh chóng và có nhiều trường hợp chủ quan hoặc điều trị tại nhà không đúng cách đã dẫn tới tử vong đáng tiếc.
Khi bị mắc sốt xuất huyết, người bệnh thường có các triệu chứng giống cúm như sốt, ho, nhức đầu, đau cơ và kiệt sức. Điều rất cần thiết là phải có một chế độ dinh dưỡng hợp lý khi người bệnh đang trong giai đoạn này.
1. Mục tiêu của chế độ dinh dưỡng khi bị sốt xuất huyết
- Giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng như buồn nôn, nôn, …
- Cải thiện tình trạng rối loạn dung nạp thức ăn.
- Ngăn ngừa các biến chứng nặng như xuất huyết tiêu hóa, mất nước, …
- Cải thiện số lượng tiểu cầu và giải độc cơ thể.
- Đảm bảo sớm bình phục cho người bệnh.
Bên cạnh đó, có 2 vấn đề chính cần lưu ý trong khi điều trị cho bệnh nhân sốt xuất huyết là theo dõi sát sao lượng tiểu cầu và bù dịch, bù điện giải cho bệnh nhân kịp thời. Biết được những gì nên ăn và những gì không nên ăn khi bị sốt xuất huyết là rất quan trọng vì có một chế độ ăn uống đầy đủ và đúng cách là cách tốt nhất để cơ thể chống chọi với căn bệnh này.
2. Chế độ ăn cho người bệnh sốt xuất huyết
Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sốt xuất huyết tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh như sau:
- Chế độ ăn lỏng cho giai đoạn đầu của bệnh sốt xuất huyết khi người bệnh bị sốt cao.
- Chế độ ăn nhẹ cho người bệnh sốt xuất huyết khi cơn sốt giảm và người bệnh dần hồi phục.
- Chế độ ăn uống bình thường trong thời gian hồi phục.
Trong thời gian mắc sốt xuất huyết, người bệnh thường mệt mỏi, đau người, nhức đầu, sốt cao, người bệnh không cảm thấy muốn ăn bất cứ thứ gì trong giai đoạn này. Người bệnh bị sốt xuất huyết thường cảm thấy buồn nôn, nôn mửa và cực kỳ suy nhược, trong tình trạng này, chế độ ăn lỏng, mềm cần được khuyến nghị cho người bệnh, vì nó dễ tiêu hóa, hấp thu hơn so với chế độ ăn đặc.
Nên ăn một lượng nhỏ và nhiều bữa trong ngày. Chế độ ăn lỏng cung cấp nhiều nước giúp bù lại lượng nước mất đi khi sốt cao và hạ nhiệt độ cơ thể. Nên tránh thức ăn rắn cho đến khi hết sốt. Uống nhiều nước là điều cần thiết để thay thế lượng nước mất đi khi sốt cao.
3. Bệnh nhân sốt xuất huyết nên lựa chọn những loại thực phẩm sau
3.1. Người bệnh sốt xuất huyết nên uống nhiều nước, đặc biệt là nước dừa
Người bệnh sốt xuất huyết thường có sốt, mệt mỏi. Khi bị sốt, cơ thể mất nước nên người bệnh cần uống nhiều nước để bù lại lượng nước mất đi.
Nhấm nháp nước lọc hoặc nước oresol nhiều lần trong ngày giúp bù điện giải quan trọng. Cần lưu ý theo dõi nước tiểu màu trong hay không để bù nước kịp thời.
Nước dừa chứa nhiều chất dinh dưỡng, cung cấp chất điện giải tự nhiên nên dừa rất tốt cho tất cả những ai bị mất nước nghiêm trọng. Nước dừa cũng cung cấp cho cơ thể một số chất dinh dưỡng quan trọng giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi sau bệnh sốt xuất huyết.
3.2. Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C
Các loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, ổi, kiwi, dâu tây, xoài … có tác dụng chống oxy hóa rất tốt, cho cơ thể khi hồi phục sau bệnh sốt xuất huyết. Cam có hàm lượng chất xơ cao nên rất tốt để trị chứng khó tiêu. Thực phẩm giàu vitamin C là một lựa chọn không thể bỏ qua cho những ai đang bị sốt xuất huyết.
3.3. Người bệnh sốt xuất huyết nên ăn sữa chua
Sữa chua có chứa các lợi khuẩn giúp hỗ trợ tiêu hóa bằng cách cải thiện sự cân bằng của vi khuẩn tốt và xấu trong ruột. Sữa chua là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể để tăng cường sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và khả năng chống viêm.
Sữa chua có lợi cho quá trình tiêu hóa của bạn và bổ sung chế phẩm sinh học giúp hệ vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh từ đó giúp chống lại virus và nhiễm trùng do vi khuẩn.
3.4. Trà thảo mộc giúp giảm mệt mỏi
Một ngụm trà thảo mộc có thể giúp làm dịu các triệu chứng của sốt xuất huyết. Trà thảo mộc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng giống như cảm cúm như đau họng và sốt. Một loại trà dễ kiếm và phổ biến nhất là trà gừng. Loại trà này rất giàu đặc tính chống viêm và chứa chất chống oxy hóa giúp giảm mệt mỏi, căng thẳng cho người bệnh sốt xuất huyết. Ngoài ra bạn cũng có thể uống trà mật ong chanh, trà bạc hà mật ong,…
3.5. Lá đu đủ cũng tốt cho bệnh nhân sốt xuất huyết
Lá đu đủ được cho là cực kỳ hiệu quả để tăng cường bạch cầu và số lượng tiểu cầu trong điều trị sốt xuất huyết. Đây được coi là một trong những phương pháp điều trị bệnh sốt xuất huyết tại nhà tốt nhất.
Bạn nên dùng chiết xuất đu đủ ở dạng nước ép hoặc nghiền nát một vài lá đu đủ và nó được chứng minh là hiệu quả nhất trong việc kích hoạt số lượng tiểu cầu làm giảm trong thời gian bị sốt xuất huyết. Tuy nhiên, nó có mùi và vị khó chịu.
3.6. Nên ăn nhiều trái cây
Trong trường hợp bạn không thể ăn thức ăn rắn thông thường, hãy ăn các loại trái cây tươi như chuối, táo, cam quýt và ổi vì chúng giúp bổ sung khoáng chất và vitamin bị mất trong quá trình sốt cao. Trái cây cũng cung cấp năng lượng cần thiết để chống lại sự mệt mỏi do nhiễm trùng này. Có thể dùng dưới dạng nước ép trái cây tươi.
Một trong những loại trái cây dễ kiếm, lựu là một loại trái cây tuyệt vời để kiểm soát các triệu chứng sốt xuất huyết. Không chỉ là loại trái cây tuyệt vời để giải độc gan, lựu còn giúp tăng lượng máu và do đó, giúp phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân sốt xuất huyết.
3.7. Súp rau củ dễ tiêu hóa, phù hợp với người bệnh sốt xuất huyết
Khi bị sốt xuất huyết, người bệnh thường mệt mỏi, chán ăn hoặc khó ăn các thức ăn thông thường. Hãy thử chế biến món súp rau củ bao gồm một vài loại rau củ bổ dưỡng và giàu protein trong chế độ ăn uống của bạn. Có thể thêm miếng đậu hũ, nấm hoặc đậu nành để làm giàu protein. Một bữa ăn này sẽ giàu protein, năng lượng, chất xơ và khoáng chất, giúp người bệnh nhanh hồi phục.
3.8. Không nên kiêng các loại thức ăn như trứng, thịt gà và cá
Người bệnh sốt xuất huyết phải thực hiện chế độ ăn giàu protein. Một bữa ăn có nhiều protein chất lượng tốt (nạc) sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
Vì vậy, những lời khuyên không nên ăn đồ tanh như cá, trứng hay thịt gà là không có cơ sở. Những thực phẩm này cung cấp cho cơ thể lượng chất dinh dưỡng phù hợp để giúp cơ thể chống chọi lại nhiễm trùng.
3.9. Tránh thức ăn nhiều dầu và cay
Người bệnh sốt xuất huyết không chỉ bị sốt, cảm mà còn mệt mỏi vô cùng. Một điều quan trọng khác bạn cần lưu ý khi đối phó với bệnh sốt xuất huyết là virus có thể khiến hệ tiêu hóa của cơ thể bạn yếu đi, do đó điều quan trọng là bạn phải tránh thức ăn cay và nhiều dầu mỡ trong thời gian bị nhiễm bệnh.
Nên ăn thức ăn chần hoặc luộc trong thời gian phục hồi vì thức ăn nhiều dầu mỡ làm chậm quá trình tiêu hóa. Ngoài ra, nên tránh thức ăn cay vì có thể gây khó chịu cho đường tiêu hóa. Không nên tiêu thụ các loại đồ ăn vặt, đồ ăn chế biến sẵn như xúc xích, thịt hun khói, đồ nướng...
TS. BS. Nguyễn Trọng Hưng
Trưởng khoa Khám tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia
Nguồn https://suckhoedoisong.vn
Bài viết tham khảo: